Archiwalna strona Gminy Borowa  
Strona główna
piątek, 29 marca 2024
 
 
Gliny Małe dawniej Glineczki PDF Drukuj E-mail
Napisał: Szczepan Komoński   
czwartek, 26 lipca 2007
Spis treści
Strona 1
Strona 2
Wieś położona jest w regionie Kotliny Sandomierskiej, w subregionie Niziny Nadwiślańskiej, o krajobrazie jednolitym. Cały teren wioski położony jest na wysokości 155,3 – 159,2 m n.p.m., bez wyraźnej rzeźby powierzchni. Na obszarze tym występują małe wysokości względne i minimalne spadki wynoszące na przestrzeni 2 km około 3,9 m. Obok wioski przepływa rzeka Wisła oraz Breń i Brnik. Wieś zachowuje rozproszoną zabudowę wśród pól uprawnych. Ten równinny krajobraz ozdabia wznosząca się na lewym brzegu Wisły Góra Połaniecka, typowy nadwiślański krajobraz oddzielony Wisłą, u podnóża góry tworzy charakterystyczne widoki, odmienne od sąsiednich wiosek.
Pola uprawne zajmują powierzchnie 817 ha i należą do ziem najurodzajniejszych w okolicy. Na terenie całej wsi występują gleby wytworzone z pyłów zwykłych, ilastych i glin, które do uprawy są ciężkie. Na glebach madowych rozciągają się pastwiska i łąki. Tu należy doszukiwać się nazwy wsi. Od tych urodzajnych nadwiślańskich, gliniastych gleb pochodzi nazwa wsi Glinki.
Do połowy XVI wieku cały obszar wioski zalegała Puszcza Sandomierska. Dowiadujemy się o tym z badań T. Ladenberga, który na podstawie składanego świętopietrza próbował odtworzyć gęstość zaludnienia poszczególnych parafii. Sporządził mapę i ustalił gęstość zaludnienia, która na terenie wsi Glinki nie przekraczała 1 mieszkańca na km?. Dane te potwierdzają, iż teren ten był niemal bezludnym obszarem leśnym. Dokładne dane na ten temat podaje ks. Krzysztof  Smoleń w swej pracy „Zarys dziejów parafii Borowa”.
Teren wioski zajęty przez lasy aż do końca średniowiecza, powodował długotrwały proces osadniczy. Akcja osadnicza doprowadziła do likwidacji większości lasów. Przypuszcza się, iż najstarsze fale osadników napływały z lewego brzegu Wisły w dolinę Brnia i Wisłoki. W czasach nowożytnych osadnicy powodowali już tylko wzrost demograficzny osady i przerzedzenia lasów. Przypuszczenia te są bliskie prawdy. Jan Długosz w swym „Liber beneficiorum” z lat 1470 – 1480 wymienia Gliny Małe jako wieś wchodzącą w skład parafii Połaniec. Jest to również pierwsza wzmianka historyczna dotycząca Glinek i z tą datą należy łączyć powstanie osady. W dokumencie tym również pierwszy raz wymieniona jest druga część nazwy wioski „Małe”, rozróżniająca ją wyraźnie od Glin Wielkich. Wioska ta musiała być małą osadą, skoro Długosz zapisał: „nie ma majątku ani ogrodów”. Najwidoczniej wieś składała się z kilku lub kilkunastu gospodarstw chłopskich, powstałych na karczunkach leśnych. Sądzić należy, iż były to typowe średniowieczne, pełnorolne gospodarstwa, obejmujące obszar jednego łanu. Pierwszym właścicielem wioski, którego wymienił Długosz był Piotr Sroczkowski h. Kopacz. W drugiej połowie XVI wieku wieś należała do rodziny Tarnowskich h. Leliwa. W dokumencie z 1572 roku, dotyczącego podziału dóbr klucza rzemieńskiego po śmierci Stanisława Tarnowskiego, wymieniona jest wioska pod nazwą Wola Glińska. Nazwa „wola” potwierdza wcześniejsze przypuszczenia, iż wieś zakładana była na gruntach leśnych, wymagających karczunku. Wola (lagota, wolnizna) w nazwach miejscowych oznaczała świeżo lokowaną osadę z uwolnieniem od danin. Jeżeli przyjmiemy, że wieś lokowana była w latach 1470 – 1480, to w chwili podziału klucza rzemieńskiego liczyła zaledwie 100 lat. Była zatem osadą świeżo lokowaną, zapewne zwolnioną od czynszów, świadczeń i robocizn, ale nie była wolna od dziesięcin, którą pobierał biskup krakowski. Podobnych zwolnień od ciężarów dominialnych i podatków na rzecz państwa udzielano również w wypadku klęsk losowych. Skoro wcześniej nie wymieniano nazwy „wola” sądzić zatem należy, że pewnych zwolnień dla wioski udzielono po klęskach losowych. Zwolnień udzielano na kilka lub kilkanaście lat, a osada uzyskiwała nazwę „wola”. W innych dostępnych dokumentach brak jest tej nazwy. Dowodzi to, że Tarnowscy po klęskach udzielili wsi zwolnień nazywając ją Wolą Glińską.

 
wstecz   dalej »
Adres nowej strony

www.borowa.pl

Imieniny
29 Marca 2024
Piątek
Imieniny obchodzą:
Cyryl, Czcirad,
Eustachy,
Eustachiusz, Ostap,
Wiktoryn
Do końca roku zostało 278 dni.
Kalendarz
P W Ś C P S N
26 27 28 29 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
Pogoda
Statystyka
Gościmy
Odwiedza nas 1 gość
Obserwuj bociany
 
Top! Top!