Herb gminy |
Napisał: Szczepan Komoński | |
czwartek, 12 lipca 2007 | |
OPIS
W czerwonym polu tarczy umieszczony jest centralnie biały znak w
kształcie dużej litery „W". Według niektórych autorów opisujących herb
jest to litera „M” odwrócona. Inni opisują herb jako cztery białe pasy
ułożone w kształcie dużej litery „W” lub odwróconej litery „M”. Kromer
i Niesiecki podają, iż jest to litera „W”, Długosz i Paprocki używają
określenia łękawica, krzywizna. Ostrowski blazonuje jako dwie krokwie
złączone w kształcie litery „W”.
NAZWA
Herb Awdaniec posiada kilka nazw: Abdank, Białkotka, Łękawa, Skarbek, Skuba oraz Habdank - co znaczy „dziękuję”.
GENEZA
Jedna z legend przytoczona przez Niesieckiego głosi jakoby nadanie tego herbu wiązało się z postacią legendarnego krakowskiego szewczyka Skuby, który w dowód uznania za pokonanie wawelskiego smoka tak właśnie został nagrodzony. Książe Krakus nadając Skubie herb Abdanka włożył weń literę „W” od Wawelu jako miejsca zdarzenia. Z innego przesłania można się dowiedzieć o dzielnym pułkowniku z rodu Skubów broniącym pogranicza Sarmatów Niemieckich przed Rzymianami. Za dzielność i mężność w walce otrzymał literę „W” w herbie, najprawdopodobniej od rzeki Wisły, znad której pochodził. Jeszcze inna historia głosi o pojedynku jako stoczył odważny przedstawiciel rodziny Skubów z jakimś bardzo groźnym wojownikiem pochodzącym z Niemiec. Pojedynek został wygrany, a pan rycerza będący świadkiem całego zdarzenia nadał w dowód uznania ów herb. Żaden z historyków nie jest jednak w stanie określić kiedy to miało miejsce. Herb ten znany był Długoszowi i został przez niego opisany. Występuje również w przekazach związanych z bitwą pod Grunwaldem. Najdawniejsze pieczęcie pochodzą z 1228 roku używane przez wojewodę sandomierskiego. Najbardziej rozpowszechniony był w ziemi kaliskiej, sandomierskiej i sieradzkiej.
ZWIĄZEK HERBU Z REGIONEM
Z herbem Awdaniec Borowa jest związana od początku XV wieku. Jak podaje herbarz Bonieckiego i Niesieckiego Borowscy pieczętujący się tym herbem pochodzili z jednego z roku Skarbków, a osiedliwszy się w Borowej nieopodal Wisły nazwali się Borowskimi. Rodzina ta była w posiadaniu Borowej przez blisko pięć wieków. Kolejni członkowie tej rodziny pełnili funkcje kolatora borowskiego kościoła. Na zachowanych dokumentach w archiwum w Tarnowie i archiwum parafialnym w Borowej występują pieczęcie tłoczone i odciśnięte w laku, na których widnieje herb Awdaniec. W kilku przypadkach występują pieczęcie, na których herby są podwójne np. Awdaniec z lewej strony, a Doliwa (trzy róże) z prawej lub z prawej Brochowicz (biały jeleń). Są to herby tylko jednej rodziny. W pierwszym przypadku herbem takim posługiwali się Antoni Skarbek Borowski, którego żoną była Ludwika Rykowska herbu Doliwa. Drugi z kolei dotyczył Józefy Skarbek Borowskiej i jej męża Ludwika Wiktora herbu Brochowicz. Stwierdzić należy, iż mimo różnych związków małżeńskich rodzina Borowskich zawsze zachowywała swój rodowy herb Awdaniec. Herby łączone trwały krótko i zmieniały się z chwilą nowych związków małżeńskich. Na przestrzeni dziejów Borowscy herbu Awdaniec byli właścicielami nie tylko Borowej, ale i okolicznych wiosek. W 1410 roku Gliny Wielkie były własnością Jana Borowskiego. W 1518 roku Mieszkowa (część Glin Małych) była w rękach Stanisława Borowskiego. W 1578 roku Mikołaj Borowski był właścicielem Ciechowej i Glin Małych. W 1595 roku Gizowa należała do Jakuba Borowskiego. W 1664 roku Adam Borowski był właścicielem Sadkowej Góry. W 1742 roku Antoni Borowski posiadał Breń, a Samuel Borowski był właścicielem Łysakowa. W roku 1721 Ujście było w posiadaniu Władysława Borowskiego. Należy sądzić iż dalsze badania nad dziejami regionu ukażą ściślejszy związek okolicznych wiosek z ośrodkiem borowskim zarządzanym przez Skarbków Borowskich herbu Awdaniec. UZASADNIENIE Herb to znak rodowy, klejnot, szlachectwo, a także godło państwa, prowincji, miasta, cechu, instytucji. Herb to również symboliczny znak zawierający wiele treści. Symbolicznie wyraża pewną formę komunikacji społecznej. Często podkreśla związki z określonym obszarem i jest wyrazem poczucia terytorialnej wspólnoty, ale i odrębności wobec innych zbiorowości. Kierując się powyższymi informacjami dotyczącymi heraldyki, herbu Awdaniec i jego związków z regionem borowskim chcę przytoczyć kilka faktów, które przemawiają za tym aby Awdaniec obrać jako godło gminy Borowa.
|
dalej » |
---|